Szanowni Państwo,
w tabelach i ulotkach, które redaguję, często spotykam się z zapisem 24h/7, który ma sygnalizować nieprzerwaną dostępność do danej usługi. Ponieważ zalecenia nie pozwalają mi na całkowitą zmianę tego zapisu, zastanawiam się, jak odwzorować go w sposób optymalny. Mianowicie – czy stawiać spacje po obu stronach ukośnika? Tak właśnie robię, dodając też oczywiście odstęp pomiędzy wartością liczbową a symbolem godziny. NKJP nie podaje pomocnych przykładów.

Ostatnimi czasy mnoży się (o dziwo – w miarę legalnie!) używanie przez kobiety nazwisk w formie męskiej, typu Zofia Biały, Anna Zimny. Moim zdaniem jest to paranoja, ale ciekaw jestem, jak zapatrują się na to językoznawcy, jak również na… prawdopodobną sytuację odwrotną (wszak mąż zgodnie z prawem może przyjąć nazwisko żony!): Jan Kowalska, Piotr Biała itp.
Pozdrawiam serdecznie!

1. Ułamki zwykłe

Odczytując ułamek zwykły, posługujemy się formułą „ile – których”. A zatem: siedemnaście czternastych, dwadzieścia pięć trzydziestych siódmych itp. Co w przypadku, gdy liczba w liczniku „kończy się” na 2, 3 lub 4, np. 22/15, 43/21, 64/42. Mówimy wszak dwie trzecie, trzy czwarte czy też cztery siódme (nie zaś dwa trzecich, trzy czwartych, cztery siódmych). Czy wobec tego poprawne formy to:

• dwadzieścia dwie piętnaste,
• czterdzieści trzy dwudzieste pierwsze,
• sześćdziesiąt cztery czterdzieste drugie

czy też

• dwadzieścia dwa piętnastych,
• czterdzieści trzy dwudziestych pierwszych,
• sześćdziesiąt cztery czterdziestych drugich.

2. Nierówności

x – 12 < 3

x odjąć dwanaście mniejszE od trzech, ale

x < 15

x mniejszE od piętnastu

czy

x mniejszY od piętnastu.

3. Nierówność z ułamkiem

3x < -5/12

trzy x mniejsze od minus pięciu podzielonych przez dwanaście

czy też

trzy x mniejsze od minus pięć podzielonego przez dwanaście.

3x < -1/12

trzy x mniejsze od minus jeden (jednego?) podzielonego przez dwanaście

4. Nierówność z sumą

5x < 23 + 11

pięć x mniejsze od dwudziestu trzech dodać jedenaście

czy też

pięć x mniejsze od dwadzieścia trzy dodać jedenaście

5. Przedziały

x należy do przedziału otwartego od minus dwie trzecie do nieskończoności

czy też

x należy do przedziału otwartego od minus dwóch trzecich do nieskończoności.

6. Zwrot:Nie pozostaje nam nic innego jak rozwiązać nierówność (rozwiązanie nierówności)?

7. Zwrot

Aby wyznaczyć iks, podzielmy…

Czy też

Aby wyznaczyć iksa, podzielmy…

8. Miary kątów

Chodzi o odmianę miar kątów.

25 stopni, ale

22, 23, 24 stopnie?

Czy w przypadku miar kończących się na 2, 3 lub 4 odmieniamy stopnie, a nie stopni.

Szanowna Redakcjo!
Zwracam się do Państwa z prośbą o wykładnię interpunkcji związanej z wyrazem niestety. Czy regułą na interpunkcyjny podział zdania jest tylko interpretacja piszącego i potrzeba uzyskania określonego stopnia ekspresywności? Czy ponizsze przykłady można uznać za zgodnę z tą normą?

Niestety, jestem chory.
Jestem niestety chory.

W odpowiedziach na pytania korespondentów zauważyłem jednak pewną regułę – czy wtrąconego niestety nie oddziela się (generalnie) przecinkami?

W okresie międzywojenny powstało słowo piłsudczyk – oznaczające żołnierza legionów dowodzonych przez Piłsudskiego oraz osobę o zbliżonych do niego poglądach. Mam w związku z tym słowem dwa pytania:
1. Jaką literą należy je pisać oraz jakie jest uzasadnienie tej pisowni?
2. Jak brzmiałaby podobna forma od nazwiska byłego prezydenta – Jarosława Kaczyńskiego, czy stworzenie analogicznej formy językowo jest możliwe?
Z poważaniem,
Jan Radomski

Witam!
Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących używania spacji. Jak poprawnie zapisać skrótem dwa litry: 2l czy 2 l? Spotykam się też na etykietach różnych produktów z zapisem L – z dużej litery – czy jest to błąd?
Pozdrawiam
Monika Schmidt

Szanowni Państwo, uprzejmie proszę o poradę:
1. Jaka jest prawidłowa polska nazwa (oraz jej odmiana w l. poj. i mn.) podstawowej jednostki miary anglosaskiego systemu miar typograficznych: pica, pajk czy pajka? Czy w sformułowaniu jednostki miary systemu Pica prawidłowo użyto wielkiej litery?
2. Czy prawidłowe jest używanie terminu typometria na oznaczenie systemów miar stosowanych w typografii, poligrafii, redakcji technicznej itp.?
Filip

Szanowny Panie Doktorze,
czy średnik został prawidłowo użyty w zdaniu: Przekształcenie płaszczyzny rzutowej w płaszczyznę rzutową nazwiemy rzutowym, jeśli jest bijekcją; prosta przechodzi na prostą; na tej prostej zachowywany jest dwustosunek? Jest to definicja przekształcenia rzutowego. Na tę definicję składają się trzy punkty: bycie bijekcją, zachowywanie prostej, zachowywanie dwustosunku. Gdyby zapisać je w formie listy wyliczeniowej, średnik tym bardziej wydawałby się na miejscu. Czy jednak nie przeszkadza mu, strukturalnie wyższy, przecinek przed jeśli?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik
PS. Dziękuję za obszerną odpowiedź dot. przecinków. Teraz lepiej mi się to ułożyło.

Wyjaśnij zjawisko, w którym wyrazy z literami a i e artykułowane są jako [o] i [y]. Podaj przykłady i wyjaśnij to ciekawie i naukowo.

Szanowni Eksperci,
proszę o radę co do zapisu słów sanskryckich, które pozostawiam bez tłumaczenia, np.: pramāṇa, puruṣa, prakṛti, Māṭharavṛtti. Jaki sposób zapisu jest bardziej zgodny z normami języka polskiego: transkrypcja spolszczona czy międzynarodowa transliteracja naukowa, do której dodaje się końcówki polskie? Do tej pory preferowałam zapis w międzynarodowej transliteracji z dodaniem polskich końcówek i wyróżnieniem kursywą, np.: pramāṇa – pramāṇy, puruṣa – puruṣy.